Ξέρουμε ότι το Σάββατο είναι βασικά αφιερωμένο στους τεθνεώτες και
η Θεία Λειτουργία γίνεται στη μνήμη τους. Όμως το Σάββατο του Λαζάρου είναι
διαφορετικό. Η χαρά που διαποτίζει τις ακολουθίες αυτής της ημέρας, τονίζει ένα
κεντρικό θέμα: την επερχόμενη νίκη του Χριστού κατά του Άδη..
Στην πρώτη Εκκλησία, το Σάββατο του Λαζάρου
ονομαζόταν «αναγγελία του Πάσχα». Πραγματικά αυτό το Σάββατο αναγγέλλει,
προμηνύει, το υπέροχο φως και τη γαλήνη του επομένου
Σαββάτου, του Αγίου και Μεγάλου Σαββάτου, που είναι ημέρα του Ζωηφόρου Τάφου..
Στον τάφο του Λαζάρου ο Θεός συναντά το
Θάνατο, την πραγματικότητα που είναι αντι-ζωή, που είναι διάλυση και απόγνωση.
Ο Θεός συναντά τον εχθρό Του, ο οποίος του απέσπασε τον κόσμο Του και έγινε ο
ίδιος «άρχων του κόσμου τούτου»…. «και εδάκρυσεν ο Ιησούς…». Τώρα μπορούμε να
καταλάβουμε γιατί δάκρυσε : αγαπούσε το φίλο Του Λάζαρο και γι’ αυτό είχε τη
δύναμη να τον φέρει πίσω στη ζωή. Η δύναμη
της Ανάστασης δεν είναι απλά μια θεϊκή «δύναμη αυτή καθ’
εαυτή», αλλά είναι
δύναμη αγάπης, ή μάλλον η αγάπη είναι δύναμη.
Ο Θεός είναι Αγάπη και η Αγάπη είναι Ζωή. Η
Αγάπη δημιουργεί Ζωή… Η Αγάπη,
λοιπόν, είναι εκείνη που κλαίει μπροστά στον τάφο και η Αγάπη είναι εκείνη που
επαναφέρει τη ζωή. Αυτό είναι το νόημα των θεϊκών δακρύων
του Ιησού. Μέσα απ’ αυτά η αγάπη ενεργοποιείται και πάλι – αναδημιουργεί,
απολυτρώνει, αποκαθιστά τη σκοτεινή ζωή του ανθρώπου: «Λάζαρε,
δεύρο έξω!..» Προσταγή απολύτρωσης. Κάλεσμα στο
φως. Ακριβώς γι’ αυτό το Σάββατο του Λαζάρου είναι το προοίμιο και του
Σταυρού, σαν τη μέγιστη θυσία της αγάπης, και της Ανάστασης, σαν τον τελικό
θρίαμβο της αγάπης.
Από το βιβλίο του π. Αλεξάνδρου Σμέμαν, Η
ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ, Σύντομη λειτουργική εξήγηση των ημερών της Μεγάλης Εβδομάδος.
Εκδ. Ακρίτας 1990.