Σήμερον κρεμάται επί ξύλου.....

 

«Σήμερον κρεμάται επί ξύλου ο εν ύδασι την γην Κρεμάσας»

 

Σήμερα ανάμεσα μας πορεύεται ένας Σταυρός. Ένας Σταυρός. Που αναζητά το Τίμιο Σώμα του Θεού για να σωθεί.

Ο Σταυρός είναι ο Κόσμος, είναι η υλική υπόσταση του Κόσμου, το ξύλο που Κρύβει την ζωή, που αναγεννά και αναγεννάτε. Επάνω σ αυτό το ξύλο, τον γήινο κόσμο απλώνει το κάθε ανθρώπινο κορμί τον δικό του πόνο και μόχθο. Την δικιά του ελπίδα. Και τα όνειρα. Για να έλθουν τα Καρφιά, οι ήλοι. Στα χέρια και τα πόδια. Να μας καθηλώσουν. Αυτή είναι η Σάρκα μας. Αυτός είναι ο υλικός μας κόσμος.

Περιορισμένος. Μέσα σε Όρια. Πόνος και Θάνατος. Αυτόν τον Σταυρό, τον σταυρό μας συναντά απόψε και ο Χριστός. Αυτός που μας αγάπησε τόσο ώστε να μας ακολουθήσει και σ αυτήν μας την πορεία. Την πορεία της σκλαβιάς μας. Του υλικού μας Σταυρού.

Μόνο που Εκείνος αφήνετε εκούσια. Από Αγάπη. Και θα υψωθεί επί του Σταυρού εκούσια. Με την θέληση Του. .Και με την ύψωση Του, με την Θυσία, θα μας οδηγήσει στην Ελευθερία. Γιατί ο δρόμος για την Σωτηρία είναι η Ελευθερία. Και ο δρόμος για την Ανάσταση περνάει από την Σταύρωση. Αυτήν όμως την Σταύρωση, όχι την καθημερινή μας σταύρωση των επιθυμιών μας, αλλά σε εκείνη της Θυσίας και της Αγάπης.

Όχι πάνω στον σταυρό της σάρκας μας αλλά πάνω στον Τίμιο Σταυρό της Ύψωσης.

Δηλαδή της Προσφοράς.

Δηλαδή του Χριστού.

Την Αγία και Μεγάλη Πέμπτη.

 

«Πού έστι το κατάλυμα, όπου το Πάσχα μετά των Μαθητών μου φάγω;».

Απόψε εδώ, δεν τελούμεν ιεροτελεστίαν ιστορικής μνήμης.

Δεν συναντώμεθα σαν σε οποιαδήποτε κοινωνική συνάθροιση, λίγο από συνήθεια, λίγο από έθιμο ή απλά γιατί έτσι κάνουν οι άλλοι. Μα, αναβαπτιζόμεθα και ανανεώνουμε το μυστικό βίωμα της Εκκλησίας, την συνάντηση μας με τον Χριστό, ενώπιος ενωπίω.

Εδώ, αδελφοί μου, στον Ιερό Ναό, αναγνωρίζουμε τα γεγονότα. Την πορεία του Πάθους. Και έτσι αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας. Απ’ όταν ήμασταν παιδιά, κάθε Μ. Πέμπτη, συναντώμεθα εδώ στην Εκκλησία με τον εαυτό μας, γνώριμοι με γνώριμους, αντιμετωπίζουμε το Πάθος. Και ο χώρος ταιριάζει. Εδώ η Αγία Τράπεζα, ο Μυστικός Δείπνος, εδώ ο Σταυρός, ο Γολγοθάς, ο Άννας και ο Καϊάφας, ο Ιούδας και ο Πέτρος. Ετούτο είναι το «ανώγαιον μέγα εστρωμένον» όπου βαπτισθήκαμε, τελέσαμε μυστήρια γάμων και αν θέλει ο Θεός θα τελειώσουμε την επίγεια πορεία μας.

Και εδώ απόψε προσκεκλημένοι του Χριστού, στο τραπέζι της χαράς Του.

Γιατί ήλθαμε κι εφέτος;

Γιατί διψάει η ψυχή μας!

Γιατί ήλθαμε και εφέτος;

Γιατί αγαπούμε τον Χριστό!

Καθήμενοι εδώ περιμένουμε να τον ιδούμε. Τον ακούουμε να λέγει: «επιθυμία επιθύμησα τούτο το Πάσχα φαγείν μεθ’ υμών…». Επιθύμησα να φάγω μαζί σας. Μόνο που όπως στην Κανά της Γαλιλαίας έτσι και τώρα, μεταπλάθω τον κόσμο μας. Τον κόσμο μας που μας στενεύει, μας πνίγει στο νόμο της ανάγκης και της φθοράς. Ο Χριστός απόψε εγκαινιάζει την Εκκλησία. Δηλαδή ανοίγει ένα παράθυρο στον ουρανό. Ιδρύει ένα κομμάτι του ουρανού στη γη. Πώς; Μα να: «λαβών άρτον εν τοις αγίοις αυτού και αχράντοις και αμωμήτοις χερσίν…». Πήρε ψωμί στα χέρια Του. Όπως χιλιάδες χρόνια πριν πήρε και έπλασεν τον Άνθρωπο. Έτσι και τώρα, ξαναπλάθει τον κόσμο. Πώς; Το ψωμί μετουσιώνεται σε σώμα Του! «ομοίως και το ποτήριον». Έτσι και το κρασί. Το κάνει αίμα Του, το δίδει στους φίλους του. Ανοίγει το δρόμο για τη ζωή.

Αρχίζει στη γη, σήμερα, απόψε, το κεφάλαιο μιας νέας σωτηρίας. Έτσι όπως τότε στον Ιορδάνη στα Θεοφάνια, αγίασε τα ύδατα, έτσι όπως στον πολλαπλασιασμό των πέντε άρτων που χόρτασαν χιλιάδες. Πλαταίνει τον κόσμο μας. Του δίνει νέα διάσταση. Με τι; Με την αγάπη. Με τι; Με το Πάθος, με τη θυσία: «τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν». Και έτσι ποιούμεν. 

Ο Χριστός προσφέρει τον εαυτό του ολόκληρο. Σε όλους, εις άφεσιν αμαρτιών.

Στρώνει το τραπέζι της Βασιλείας Του.

Ήρεμος, γλυκείς, πράος.

Ενώ έξω, θόρυβος. Αρχιερείς, Γραμματείς και φαρισαίοι, κι ο ανόητος λαός. «σταυρωθείτο». Θα φωνάζει. «σταυρωθείτο!» Ενώ εκείνος μοιράζει το σώμα και το αίμα Του, υπέρ της των πάντων σωτηρίας. Το φως, στο υπερώο του Μυστικού Δείπνου συρρικνώνεται. Το σκοτάδι κυριαρχεί στις ψυχές των ανθρώπων. Ο Ιούδας απλώνει το χέρι του πάνω στο τραπέζι. Πλησιάζει στο φως!! Τόσο κοντά!! Κι όμως δεν ένοιωσε!

«ιδού η χειρ του παραδίδοντος με μετ’ εμού επί της τραπέζης…».Τόσο κοντά μας είναι ο προδότης «μετ’ εμού επί της τραπέζης»….

Μα όλα αυτά μας είναι γνώριμα. Τα γνωρίζει η ψυχή μας. Και τα προσπερνά.

Αύριο θα στολίσουμε τον τάφο, θα ψάλουμε εγκώμια. Επιτάφιο. Σήμερα θα μοιραστούμε τη χαρά μας σ’ ένα Μυστικό Δείπνο αγάπης.

Όταν ο Χριστός κάθεται δίπλα μας ο Ιούδας φεύγει και κρεμιέται στο δένδρο. Και οι δυο μαζί δεν χωρούν.

Είναι οι στιγμές που ζούμε μεγάλες. Μας αποσπούν από την καθημερινότητα μας. Ελαφρύνουν την καρδιά μας. Ο Χριστός επιχειρεί να μας διασκεδάσει απόψε. Μια νύχτα πριν την εις Άδη κάθοδον Του, δείχνει τη δύναμη του ότι Αυτός είναι ο οικοδεσπότης αυτού του κόσμου. Και μας προσφέρει μια μπουκιά αθανασίας. Έναν τρόπο ανθρώπινο, απλό, φιλικό, ένα τραπέζι, για να μας απογειώσει στο τραπέζι το άλλο της επουράνιας Βασιλείας. Επιχειρεί να συνάψει Γάμο απόψε μαζί μας, στην Εκκλησία ενώνοντας μας μεταξύ μας, προσκαλώντας μας να διέλθουμε πέρα από τη στενότητα της ζωής μας. Στο πλάτος της δικής Του καρδιάς. Στην αφθονία της αγάπης Του.

Μόνον να ξεφύγουμε αδελφοί. Να απαρνηθούμε τον εαυτόν μας. Να αγαπήσουμε και να θαυμάσουμε.

Υπάρχει ο Μυστικός Δείπνος. Σ αυτόν ήλθαμε. Όλοι. Γνωρίζουμε τούτο το χώρο. Την Εκκλησία. Ας αναγνωρίσουμε τον Κύριο της και Κύριο μας.

 Και ας υποκύψουμε στην αλήθεια.

Ας ταπεινωθούμε.

ΤΗ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ

«Κακείνος υμίν δείξει ανώγαιον μέγα εστρωμένον»

Πορευόμεθα έτσι κι αλλιώς για να συναντήσουμε τον Ιησού. Ο κάθε μας δρόμος είναι ένας δρόμος προς Αυτόν. Σπάνια όμως το καταλάβαμε αυτό.

Εμείς δόσαμε διάφορες ονομασίες σε αυτές μας τις διαδρομές. Και ορίσαμε διάφορους σκοπούς σε αυτές. Και έτσι τις οικειοποιηθήκαμε. Σε αυτούς τους δρόμους και τις διαδρομές ίσως, αναζητήσαμε τον εαυτόν μας, ή κάποιες άλλες που θα μας έδειχναν τον εαυτόν μας. Ή την πραγματοποίηση διάφορων σκοπών που θεωρήσαμε απαραίτητο την εκπλήρωση τους για να έχουμε εαυτό ή να κατέχουμε, κάτι… Πάντοτε «κεράμιον ύδατος» βαστάζοντες. Κουβαλώντας την σαρκική μας υπόσταση σαν ανάγκη, ενίοτε σαν βάρος. Πολλές φορές μεταμφιεσμένοι σε μέριμνα για τους άλλους. Γονείς, παιδιά, εραστές ή συζύγους γεμίζοντας και αδειάζοντας αυτό το κεράμιον ύδατος. Πάντα καθ’ οδόν. Και πάντα πάνω στον δρόμο αυτής μας της αγωνίας, συναντώμεθα με τον Χριστό, που περπατά και Αυτός στους ίδιους δρόμους και μας διατάζει να ξαναβρούμε το σπίτι μας, και προ πάντων τον οικοδεσπότη της οικίας μας.

Πρέπει μέσα σε αυτήν την συνάντηση, εμείς που γυροφέρνουμε κεράμιον ύδατος βαστάζοντες, να εισέλθουμε στην καρδιά μας που είναι ο οίκος μας, κι από εκεί να ανέλθουμε εκεί που η καρδιά θα μας δείξει, στο ανώγαιον της οικίας, της καρδιάς, στον Νου μας, τον μέγα, τον από πριν και από πάντα εστρωμένον.

Εις τον «ανώγαιον» Νουν, δηλαδή σ’ αυτόν που παραμένει πάνω από την γην και τα γήινα. Και εκεί να ετοιμάσουμε δείπνο για τον Κύριον μας.

Όσο περιφερόμεθα αδελφοί, στους δρόμους και τις διαδρομές της πόλεως της ζωής μας, κεράμιον ύδατος βαστάζοντες, βαστάζοντες αυτό το σώμα ας μην ξεχνάμε ότι το σπίτι μας είναι η καρδιά και με κάθε συνάντηση με τον Ιησού εκεί θα επιστρέψουμε. Και ο Ιησούς θα μας παρασύρει πάντοτε εις το «ανώγαιον» της οικίας, αγαπητικά και με βεβαιότητα διότι Εκείνος έχει επιθυμία τούτο το Πάσχα φαγείν μεθ’ ημών. Δική μας ευθύνη να αναστρέψουμε, να δεχθούμε να συμφάγωμεν μαζί Του, εκεί στον χώρο της καρδιάς μας, ή λίγο πιο πάνω, στο ανώγαιο το μέγα, το εστρωμένο, τον Νου μας.

Σιγά-σιγά όλη η πορεία μας θα γίνει Σταυρική πορεία, πορεία προς το πάθος. Αυτά όλα τα γενόμενα εν τη Εκκλησία καθ’ έτος, μας βοηθούν να αναγνωρίσουμε το νόημα όλης μας αυτής της πορείας. Βασικά, το νόημα του Σταυρού μας. Αυτό αν το καταλάβουμε όλα θα γίνουν εύκολα και φωτεινά και πολύ ωραία. Γιατί θα εν-νοήσουμε την εν 

Χριστώ ζωή μας, την εν Θεώ ύπαρξη μας, και ελεύθερα, με την δική μας βούληση θα εισέλθομε εις την οικία μας και θα ανέλθωμεν εις το ανώγαιον αυτής. Επιτέλους.

Όλα τα υπόλοιπα θα τα αναλάβει ο Θεός. Αυτός θα ξαναμοιράσει το σώμα Του και το Αίμα του και θα μας δείξει τον τρόπο να ενωθούμε μαζί Του. Θα ανοίξει τον δρόμο για τον Ιούδα τον Ισκαριώτη που έχουμε τόσο κοντά, μέσα μας. Θα ακούσει και θα οικονομήσει την διάθεση μας να κυριαρχούμε και να μας κυριαρχούν. Όλα αυτά μας τα χαρακτηριστικά θα εμφανιστούν αμέσως μόλις θα βρεθούμε ομοτράπεζοι μαζί Του…

Και θα απλώσουμε το χέρι προς το χέρι Του…

Όλα τα υπόλοιπα, είναι προσωπική υπόθεση του καθ’ ενός μας. Ο Ιούδας μας π. χάριν θα φύγει και θα απαγχονιστεί. Ο Πέτρος μας όμως, όταν αλέκτωρ λαλήσει τρις, θα κλάψει πικρά… από την πολύ αγάπη…

Απόψε, ο Μυστικός Δείπνος του καθ’ ενός μας με τον Νυμφίο. Θα πλησιάσουμε όσο πιο κοντά γίνεται, στο Σώμα και στο Αίμα Του, στην ίδια Του την ουσία.

Την υπέρ ημών διδόμενην και υπέρ ημών εκχυνόμενην.

Αμήν.

Ακολουθία του Νυμφίου,

 

«Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός…»

μόνος, αθόρυβος και ταπεινός, περνώντας με την απλότητα της αγάπης, τους πολυθόρυβους δρόμους του περιττού, της φιλαυτίας, της αναμονής επί ματαίω.

Διασχίζει δρόμους ευθείς και σκολιούς, κρατώντας κάλαμο, ενδεδειμένος πορφύραν και βύσσον των ψεύτικων πάντα προσδοκιών μας. Να είναι ένας Θεός της αρεσκείας μας. Να εμπαίζεται από την φαντασία μας και να πεθαίνει γιατί κανείς μας δεν συσταυρώνεται. Στέκεται μπροστά μας, και δέχεται εμπτυσμούς και κολαφισμούς και ραπίσματα γιατί εμείς επιμένουμε να αγαπάμε τον κόσμο. Και η Πόλις μας αγκομαχεί και βουίζει σε καταστήματα και αγορές, αγωνιά να προλάβει βρώση και πόση, διαφημίζει συναισθήματα και επιθυμίες και ο καθένας αγοράζει και πουλά ότι δεν του ανήκει.

Δραπετεύει όμως πάντοτε στις καρδιές το Φως, ανοίγει μια σχισμή στο σκοτάδι, εν τω μέσω της νυκτός και αναζητά «ον ευρήσει γρηγορούντα», εκείνον τον δούλο που δεν ξεγέλασε ο κόσμος, που δεν αποκοίμισε ο ύπνος, που δεν παραδόθηκε στον θάνατο. Ζητά τον δούλο τον ελεύθερο, τον αγαπά και προσφέρεται και Πρώτος Αυτός σταυρώνεται για να συσταυρωθώμεν και εμείς.

Μας ακολουθεί μέσα στον δαίδαλο της προσωπικής μας περιπέτειας, Νυμφίος που δεν αναγνωρίζουμε, μυστική τροφή που μας τρέφει και ζούμε δίχως να ξέρουμε γιατί ζούμε. Μόνο κάποιες στιγμές, ίσως και απόψε Τον αισθανόμαστε να περνά από δίπλα μας, μας αγγίζει φευγαλέα η αύρα της πνοής Του, δρόσος απερίγραπτη, διεγείρει ανεκλάλητη χαρά στην καρδιά μας. Δεν ξέρουμε τι είναι. Μόνο ξέρουμε πως υπάρχει. Πως πάντα υπήρχε.

Αύριο θα αγαπήσουμε λάθος, θα φοβηθούμε λάθος, θα οδεύσουμε λάθος δρόμους. Και πάντα θα Τον συναντάμε εις την επίγειο Ιερουσαλήμ να θέλει να βαδίσουμε μαζί, να θέλει να μας πάει προς τον Πατέρα Του και Πατέρα μας, προς τον Θεό Του και Θεό μας. Θα αρνούμαστε το Πάθος; Θα μετράμε τον αιώνιο χρόνο του Θεού με γραμμάτια; Στην σιωπή θα παραθέτουμε θόρυβο; Για να μην ακούσουμε;

Ποιοι είμαστε αδελφοί;

Πού είναι ο θησαυρός μας;

Τα μάτια μας τι βλέπουν;

Τι αγαπά η καρδιά μας;

ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΝΥΜΦΙΟΥ

«Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός...»

και είναι ο Νυμφίος της κάθε ψυχής αδελφοί μου, ένας Γαμβρός που περιπλανιέται πάντα μόνος, αναζητώντας τον κάθε μόνο. Για να μας συναντήσει. Παντού όπου ο πόνος, ο κόπος και ο πόθος μπορούν να μας οδηγήσουν.

Και πλάνητες ο καθένας από εμάς, σε τόπους γυμνούς, συχνά άγνωστους, δίχως ελπίδα, αναζητούμε στο φως το ιλαρό του γνωστού μας Νυμφίου, το κομμάτι της ψυχής μας που αδικήσαμε. Εκείνο το κομμάτι που ζητά να ερωτευτεί.

Το Αθάνατο.

Πού θέλει να ζήσει.

Να ξεφύγει από την καθημερινή μέριμνα και την τύρβη της σάρκας, της επιθυμίας και της φθοράς. Να μην λησμονηθεί.

Για εκείνη, την ψυχή, ξεκίνησε σήμερα αδελφοί μου, την γαμήλια πομπή Του, Ο Νυμφίος.

Μέσα από βάια και κλάδους, τα σύμβολα της νίκης, έρχεται απόψε δίπλα μας, πιο πλήρης από ποτέ, πιο φανερός και από ήλιος, μέσα στην δόξα μίας Άκρας Ταπείνωσης, της όντως ταπείνωσης, και μας καλεί:

«μακάριος ο δούλος ον ευρίσκει γρηγορούντα…», και αγγίζει τρυφερά με την παρειά Του στον κάλαμο της δικής μας σκληρότητας. Και γέρνει την κεφαλή παραδίδοντας τον εαυτό του στην ανθρώπινη εμπειρία του πόνου.

«ανάξιος δε πάλιν, ον ευρίσκει ραθυμούντα».

 Ανάξιος εκείνος που δεν κατάλαβε, που δεν άκουσε. Που αγνόησε. Πού επέτρεψε η νύχτα του να είναι ασέληνος. Να μην αφήσει χώρο στο φως. Μα μην αφεθεί στο μεγάλο γεγονός. Αυτό που ζούμε σήμερα. Το «ιδού». Το «ιδού» σαν αποτέλεσμα όλων των άλλων.

Οι δρόμοι της Πόλης μας, αγαπητοί μου αδελφοί, υποψιάζονται την παρουσία του Νυμφίου. Αλλοιώνονται στο πέρασμα Του. Θέλουν να σταματήσουν την ατέρμονη κίνηση τους. Να πανηγυρίσουν.

Και εμείς, κάτοικοι αυτής της ξενιτιάς ακούμε αυτό το γλυκύτατο τροπάριο, αιώνες τώρα, και αγλαιζόμεθα, παρηγορούμεθα, στο βαθμό και στην ένταση που βαστά η καρδιά του καθενός μας. Στο βαθμό που μπορούμε ν αγαπήσουμε ή ν αγαπηθούμε. Στο βαθμό που αντέχουμε να καταλάβουμε το πόσο μας αγαπά ο Θεός. Και σ αυτό το βαθμό, ολόκληρη η ύπαρξη μας σκιρτά. Ο Νυμφίος. Ο Νυμφίος της Καρδιάς. Αθόρυβος και Κάλλη Ωραίος.

Για τον καθένα.

Για τον Γρηγορούντα. 

Πάντα, «εν τω μέσω της νυκτός». Στην σιγή και στο σκοτάδι ενός κόσμου αφιλόξενου, την στιγμή που ο ύπνος ξεγελά την λογική μας. Τη στιγμή που η πραγματικότητα του καθενός από εμάς, μπερδεύεται με το όνειρο και με τον θάνατο.

Εν τω μέσω της νυκτός. Κάνοντας την συνάντηση απόλυτα προσωπική.

Θα βγούμε σε λίγο έξω, αγαπητοί μου αδελφοί. Θα αρχίσουμε την Μεγάλη Εβδομάδα. Θα ψάξουμε μέσα στην καθημερινότητα μας, να ζήσουμε το θείο Πάθος. Θα ψάξουμε τον εαυτό μας. Το βαθμό της εγρήγορσης, το τόσο αγαπάμε. Τον Χριστό. Και Νυμφίο. Το πόσο αγαπάμε ότι αγαπάμε. Ζώντες και κεκοιμημένους. Από απόψε, με τον Νυμφίο μέσα στην καρδιά, παντρεμένοι από αγάπη, ίσως διασχίσουμε το λιθόστρωτο της πορείας προς το Γολγοθά. Ίσως αναγνωρίσουμε Σίμωνα τον Κυρηναίο, να μοιράζεται απρόσκλητος μαζί μας ένα Φορτίο. Ίσως αναγνωρίσουμε τον γείτονα, κάποιον στην δουλειά μας, που ζούσε δίπλα μας αλλά δεν τον ξέραμε. Τον «πλησίον» που δεν τον είχαμε αγαπήσει. Ίσως ο Νυμφίος που περπατά από σήμερα ανάμεσα μας, μας κάνει αναγνωρίσιμους. Για τους άλλους. Διαθέσιμους.

Για όλους.

Τους γρηγορούντας

Πλαταίνει την καρδιά μας. Όπως Εκείνος. Στην εικόνα Του, στην Άκρα Ταπείνωση. Παραδίδεται. Και αποκαλεί τον εαυτό Του Νυμφίο.

Και μας αναζητά.

Αυτή την νύχτα ας επιστρέψουμε στα ίδια, αλλιώτικοι.

Ας γυρίσουμε ο καθ ένας μας εκεί που ανήκει, ή που νομίζει ότι ανήκει με την εικόνα Εκείνου που μας προσκαλεί, στην καρδιά μας. Με λιγότερη μοναξιά. Με περισσότερη ελπίδα.

«εν τω μέσω της νυκτός», θα αναγνωρίσουμε το Φως Του Προσώπου Του. Και ίσως γίνουμε πιο εύκολοι στην αγάπη.

Πιο απλοί. Για να μην παραδοθούμε στον θάνατο. Για να μην κλειστούμε έξω της βασιλείας. Για να ανανήψομε, να αναστηθούμε.

 

Καλή Ανάσταση

 

Κυριακή των Βαΐων

 

Υπάρχει ένας νεκρός, τετραήμερος, μέσα μας…δίπλα μας, αδελφός μας, ένα κομμάτι του εαυτού μας. Ξέρουμε ότι είναι εκεί. Έχουμε τοποθετήσει βαριά πέτρα και έχουμε φράξει το μνημείο και την είσοδο του μνημείου και συνεχίζουμε να είμαστε οι ίδιοι. Παρά την αίσθηση του θανάτου, που είναι εγγύς, που «όζοι», μυρίζει, εμείς παραμένουμε οι ίδιοι….

Άλλος μεριμνά και τυρβάζει περί πολλών, άλλος αυτό, άλλος το άλλο.

Ο θάνατος πάντα παραμένει στο περιθώριο, των άλλων και ο δικός μας, του εαυτού μας ή και μέρους του εαυτού μας όταν το επιτρέψουμε.

Για αυτό βλέπετε την Μάρθα με τι ταχύτητα βιάζεται να διακονήσει, πόσο επίμονα, αυτό που ζητεί δεν είναι κάτι για τον νεκρό αδελφό της, αλλά ίνα η αδελφή της, η ζωντανή, συναντιλάβηται αυτής. Ζητά βοήθεια μέσα στην έντασή της.

Να «παρασύρει» δηλαδή και το άλλο κομμάτι του εαυτού της, το εσωτερικό, την Μαρία, προς τα έξω. Θέλει να ζήσει…και θέλει να ζήσει με τις αισθήσεις της, εξωτερικά.

Για αυτό βιάζεται να δείξει και να αποδείξει στους γύρω της, ότι αυτή τουλάχιστον παραμένει ζωντανή..

Ο Κύριος έρχεται σε Βηθανία και Ιεροσόλυμα, πράος και ελεύθερος. Προσεγγίζει τον τάφο μας με δύναμη. Όμως η δύναμή Του είναι εσωτερική…είναι η αγαθή μερίδα που επέλεξε η Μαρία και ελάχιστοι στην ιστορία του κόσμου.

Οι υπόλοιποι όμως δεν συμμετέχουν…βλέπουν τη δύναμη αυτή σαν εξωτερική δύναμη.. και δοξάζουν και επεφυμούν και κόπτουν βάια και στρώνουν χαλιά να περάσει, μέσα στη ζωή τους, ένας βασιλεύς, κάποιος που νομίζουν ότι ήλθε για σώσει, με δύναμη εξωτερική.

Και ζητούν να τους αλλάξει….εξωτερικά.

Ο Λάζαρος ανέστη, αλλά ποτέ δεν επανήλθε πραγματικά στη ζωή…σε αυτήν την ζωή. Έμεινε προσηλωμένος στην Άλλη, γιατί δεν γίνεται αλλιώς .

Η Μαρία δεν συμμερίστηκε την αδελφή της, έμεινε παρά τους πόδας του Κυρίου της, έτσι όπως ένιωθε.

Η ψυχή μας, παρά τις προσπάθειές μας, θα παραμένει πάντα προσηλωμένη, εκεί που ανήκει, σε Εκείνον από τον οποίο προήλθε.

Και εμείς, στραμμένοι σταθερά στον έξω κόσμο, θα κρατούμε βάια και θα χαιρόμαστε πρόσκαιρα.

Ενώ, όλο το νόημα του κόσμου θα συμπυκνωθεί στο επερχόμενο Πάθος. Γιατί; Γιατί στην σταυρική πορεία, στη πορεία προς Γεσθημανή προς Γολγοθά, θα αποκαλύπτεται πάντα η έσω δύναμη των πραγμάτων.

Όταν χάνονται τα πάντα ή απειλούνται, τότε φαίνεται ότι τίποτα δεν χάνεται και τίποτα δεν απειλείται .

Γιατί όλα υπάρχουν αιώνια. Είναι αιώνια, γιατί προήλθαν από τον Αιώνιο που δεν αλλοιούται.

Η Πορεία από σήμερα προς το Πάθος και την Ανάσταση είναι μια αποκάλυψη της πραγματικότητάς μας. Τόσα πρόσωπα θα δούμε να συμμετέχουν και να περιγράφουν το δικό μας πρόσωπο.

Από τις φρόνιμες, στις μωρές παρθένες, από τον Ιωσήφ στους αδελφούς του, έως Πόντιο Πιλάτο, Αρχιερείς, όχλος, στρατιώτες, Σίμων ο Κυρηναίος.

Εμείς προσηλωμένοι στο εφήμερο, σ’ αυτό που δεν θέλουμε να αλλάξει ή να αλλάξουμε. Αλλά αυτό θα αλλάξει. Η αγωνία μπορεί να είναι μόνο εσωτερική, όπως εκείνη στο κήπο της Γεσθημανή. Η αγωνία μας θα πρέπει να είναι εάν θα ενωθούμε με τον Πατέρα. Αγωνία προσευχής.

Εάν θα αντέξουμε το πάθος της πορείας της ζωής μας από τον Σταυρό στην Ανάσταση, με επίγνωση, δηλαδή, εκούσια.

Σήμερα στην Βηθανία, στα Ιεροσόλυμα, γιορτάζουμε την ανάσταση του άλλου, γιορτάζουμε, γιατί κάτι ακούσαμε και βγήκαμε για να δούμε…..

Από αύριο, θα πρέπει να μπούμε μέσα μας, όλο και πιο μέσα, από Μ. Δευτέρα σε Μ. Τρίτη από συναίσθημα εξωτερικό σε επίγνωση και σε Μετάνοια.

Έτσι αυτό το εξωτερικό γεγονός που ακούσαμε, η Ανάσταση ενός Λαζάρου, να γίνει ανάσταση δική μας, η πορεία προς το πάθος, δική μας πορεία, ΣΥΝΟΔΟΙΠΟΡΙΑ, πάντα με Χριστό, που  συνσταυρώνεται με τον καθ’ έναν από εμάς για να συναναντήσει ολόκληρη την ύπαρξή μας.

Καλή Ανάσταση.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ

Εκ του κατά Ιωάννη

«Άφες αυτήν, εις την ημέραν του ενταφιασμού μου τετήρηκεν αυτό».

Ο Λάζαρος είχε αναστηθεί από τους νεκρούς και ο Χριστός μιλά για τον δικό Του ενταφιασμό. Ο Λάζαρος είχε γυρίσει στη ζωή αλλά θα πέθαινε, αργότερα , πάλιν.

Το «μύρον νάρδου πιστικής πολυτίμου» πλήρωσε με την οσμή του την οικία, άγγιξε τις καρδιές όλων, στον καθένα με διαφορετικό τρόπο. Εκείνο το μύρο, θα ήθελε ο Ιούδας ο Ισκαριώτης να πωλήσει, και εκείνο το ίδιο μύρο «εις την ημέραν του ενταφιασμού μου τετήρηκεν αυτό» λέει ο Κύριος για την Μαρία...

Η ανάσταση του Λαζάρου είναι προσωρινή. Αυτό το μύρο όμως προεικονίζει έναν θάνατο που θα νικούσε για πάντα τον θάνατο. Έναν ενταφιασμό εκούσιο που θα ελευθέρωνε για πάντα τον άνθρωπο από την φθορά.

Στο σημερινό ευαγγέλιο, αδελφοί, τα πάντα ετοιμάζουν μιαν γιορτή. Τα πάντα προαναγγέλλουν αυτό που έρχεται:

Το Πάσχα.

Ένας νεκρός έχει αναστηθεί, μία λίτρα μύρου έχει χυθεί, κάποιος έχει εκτιμήσει την αξία του «τριακόσια δηνάρια»...

Σήμερον, ο Κύριος της Δόξης θα καθίσει επί πόλου όνου, και θα πορευτεί μέσα από τους ανθρώπους, προς την Ιερουσαλήμ, «δια το παθείν». Και θα τον δεχθούν με τα βάια των φοινίκων με «ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου» θα περάσει τις πύλες Σιών, «επί πόλου όνου καθήμενος». Τα παιδιά θα Τον αναγνωρίσουν. Και οι αρχιερείς της εποχής θα θελήσουν τον θάνατο Του.

Σήμερα αγαπητοί μου αδελφοί, Κυριακή των Βαΐων ο Χριστός έρχεται ανάμεσα μας. Διέρχεται ανάμεσα μας και πορεύεται προς το πάθος.

Καθένας από εμάς κρατά ένα βάϊον, της νίκης σύμβολο. Καθένας μας θέλει να γνωρίσει Εκείνον που ανάστησε τον νεκρό.

Μα, στο βάθος είναι η πόλις που μας κρατά, είναι οι λογισμοί, το κόστος, οι αμφιβολίες. Ο τρόπος που σκέφθηκε ο Ιούδας ίσως είναι και δικός μας τρόπος. Πόσο κοστίζει η προσφορά; Ποιο είναι το αντίτιμο της παραμονής μας δίπλα στο Χριστό; Πόσοι πτωχοί μπορούν να πάψουν να είναι πτωχοί; Πόσα μπορούν να αλλάξουν τελικά στον κόσμο μας; Και ποιος είναι Αυτός ο επί πόλου όνου καθήμενος;

Σήμερα αδελφοί μου, βγήκαμε για λίγο έξω από τα Ιεροσόλυμα της ζωής μας. Η ανάσταση του Λαζάρου, και οι φωνές των νηπίων και θηλαζόντων μας σπρώχνουν να ακούσουμε το «μη φοβού θύγατερ Σιών», μας παρασύρουν να ακούσουμε τα «ωσαννά», με την καρδιά μας. 

Έξω από τα Ιεροσόλυμα.

Πάντα, «ο βασιλεύς έρχεται καθήμενος επί πόλου όνου» και είναι δύσκολο να τον αναγνωρίσεις.

Σήμερα έρχεται ενώπιον μας, σήμερα πάλιν, κι εμείς κρατάμε τα βάια των φοινίκων. Η ελευθερία μας είναι πέρα από τους πτωχούς και την πτωχεία μας. Τους πτωχούς και την πτωχεία μας ως φαίνεται πάντοτε θα έχουμε «μεθ εαυτών». Τον Χριστό δεν θα τον έχουμε πάντοτε.

Αλλά σήμερα περνά ανάμεσα μας. Προς τα δικά μας Ιεροσόλυμα. «δια το παθείν».

Και πρέπει να γιορτάσουμε. Να χαρούμε.

Κάπου στο βάθος, στον εκκλησιαστικό χρόνο, φωτίζεται μία άλλη μορφή. Απέναντι από τον βασιλέα, ένας Νυμφίος, με στεφάνι ακάνθινο, ένα κεφάλι που γέρνει στο πλάι. Κάποιος παραδίνεται, κάποιος εκούσια δίνει τα πάντα για εμάς.

Εκείνη η Μαρία, «την αγαθή μερίδα ετήρησε» και εκείνος ο Ιούδας διατίμησε την αγάπη «τριακόσια δηνάρια».

Κι εμείς;

Καλή Ανάσταση.

Το Σάββατο του Λαζάρου.

 

Ξέρουμε ότι το Σάββατο είναι βασικά αφιερωμένο στους τεθνεώτες και η Θεία Λειτουργία γίνεται στη μνήμη τους. Όμως το Σάββατο του Λαζάρου είναι διαφορετικό. Η χαρά που διαποτίζει τις ακολουθίες αυτής της ημέρας, τονίζει ένα κεντρικό θέμα: την επερχόμενη νίκη του Χριστού κατά του Άδη..

Στην πρώτη Εκκλησία, το Σάββατο του Λαζάρου ονομαζόταν «αναγγελία του Πάσχα». Πραγματικά αυτό το Σάββατο αναγγέλλει, προμηνύει, το υπέροχο φως και τη γαλήνη του επομένου Σαββάτου, του Αγίου και Μεγάλου Σαββάτου, που είναι ημέρα του Ζωηφόρου Τάφου..

Στον τάφο του Λαζάρου ο Θεός συναντά το Θάνατο, την πραγματικότητα που είναι αντι-ζωή, που είναι διάλυση και απόγνωση. Ο Θεός συναντά τον εχθρό Του, ο οποίος του απέσπασε τον κόσμο Του και έγινε ο ίδιος «άρχων του κόσμου τούτου»…. «και εδάκρυσεν ο Ιησούς…». Τώρα μπορούμε να καταλάβουμε γιατί δάκρυσε : αγαπούσε το φίλο Του Λάζαρο και γι’ αυτό είχε τη δύναμη να τον φέρει πίσω στη ζωή. Η δύναμη της Ανάστασης δεν είναι απλά μια θεϊκή «δύναμη αυτή καθ’ εαυτή», αλλά είναι δύναμη αγάπης, ή μάλλον η αγάπη είναι δύναμη.

Ο Θεός είναι Αγάπη και η Αγάπη είναι Ζωή. Η Αγάπη δημιουργεί Ζωή… Η Αγάπη, λοιπόν, είναι εκείνη που κλαίει μπροστά στον τάφο και η Αγάπη είναι εκείνη που επαναφέρει τη ζωή. Αυτό είναι το νόημα των θεϊκών δακρύων του Ιησού. Μέσα απ’ αυτά η αγάπη ενεργοποιείται και πάλι – αναδημιουργεί, απολυτρώνει, αποκαθιστά τη σκοτεινή ζωή του ανθρώπου: «Λάζαρε, δεύρο έξω!..» Προσταγή απολύτρωσης. Κάλεσμα στο φως. Ακριβώς γι’ αυτό το Σάββατο του Λαζάρου είναι το προοίμιο και του Σταυρού, σαν τη μέγιστη θυσία της αγάπης, και της Ανάστασης, σαν τον τελικό θρίαμβο της αγάπης.

Από το βιβλίο του π. Αλεξάνδρου Σμέμαν, Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ, Σύντομη λειτουργική εξήγηση των ημερών της Μεγάλης Εβδομάδος. Εκδ. Ακρίτας 1990.

 

Πέμπτη Κυριακή των Νηστειών.

 

«Και γαρ ο υιός του ανθρώπου ουκ ήλθε διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι, και δούνε την ψυχήν αυτού λύτρον αντί πολλών»…

Και για όποιον δεν κατάλαβε τους λόγους αυτούς ας σκεφθεί αυτά που είπε ο Κύριος στην αρχή της σημερινής ανάγνωσης:

«κατακρίνουσιν αυτόν θανάτω… και παραδώσουσιν… και εμπέξουσιν… και μαστιγώσουσιν… και εμπτύσουσιν… και αποκτενούσιν αυτόν…».

Σαν να ακούμε καρφιά που καρφώνονται αυτοί οι λόγοι.

Και αυτό ακριβώς είναι το «ήλθα διακονήσαι…». Και ας σκεφθούμε όλοι εμείς που ζητάμε να καθήσουμε εκ δεξιών και εξ ευωνύμων του Κυρίου. Εμείς που εύκολα κι άκοπα προσήλθαμε στο Άγιον Βάπτισμα και Βαπτισθήκαμε το Βάπτισμα του Κυρίου, και συχνά ερχόμεθα και προς το Άγιον Ποτήριον και πίνουμε από το ποτήριον που Εκείνος πρώτος έπιεν. Όμως σε ποιο βαθμό με αυτά διακονούμε ή γινόμεθα πάντων δούλοι; Πόσο το εγώ μας μπορεί να δεχθεί αυτά τα παραπάνω και ποιος από εμάς δίδει την ψυχήν του λύτρον αντί πολλών; Εάν η επιθυμία μας είναι να καθίσουμε δίπλα στον Κύριο, θα πρέπει να ακολουθήσουμε αυτόν στην πορεία που σήμερα προλέγει ο Κύριος στους Μαθητές του. Αυτό το «αναβαίνομεν εις τα Ιεροσόλυμα» μας αφορά όλους.

Μας συμπαρασύρει έτσι κι αλλιώς ο Χριστός σε αυτήν την Σταυρική πορεία για αυτό και προλέγει τι μέλλει να συμβεί. Εμείς όμως «δοκούμεν άρχειν» επάνω στα έθνη και γινόμαστε δούλοι σε άλλους που μας κατεξουσιάζουν. Γιατί; Γιατί μας είναι δύσκολο να καταλάβουμε ότι η κάθε Αρχή και Εξουσία ανήκει στον Θεό. Εκείνος θα μας τοποθετήσει στη θέση που θέλει, και για μας μένει η Σταυρική πορεία. Ποια είναι αυτή; Με το διακονείσαι. Και το διακονείσαι, έχει εμπτυσμούς, μάστιγας, κατάκριση και θάνατον.

Πρέπει να πεθάνει το εγώ αδελφοί μου, να χάσει ο εγωκεντρικός άνθρωπος όλο το ψευδές περίβλημα, για χάριν του άλλου, πρέπει να τα δώσουμε όλα για να γίνουμε πρώτοι. Αυτός είναι ο δρόμος που οδηγεί στο πλάι του Κυρίου.

Σήμερα μας αποκαλύφθηκε όλος ο Θεάνθρωπος, ο δικός μας, ο εν μέσω των εμπαιγμών και των εμπτυσμών μας. Έτσι θα τον κοιτάξουμε και έτσι θα δούμε και τον εαυτόν μας. Εμείς σταυρώνουμε για να μην σταυρωθούμε. Από βιασύνη για να φτάσουμε δίπλα στον Κύριο, από ένα δρόμο σαρκικό, δρόμο εξουσίας, από τον δρόμο του εγώ.

Όμως αποκλείεται. Πάλιν τρυφερά μας προσκαλεί ο Χριστός και σήμερα, στον δικό του δρόμο. 

Είναι όμορφο να μην ψάχνεις την θέση σου, αλλά να θέλεις να χαθείς στην διακονία του άλλου.

Να θέλεις δηλαδή να βρεις τον εαυτό σου μέσα από τον άλλο, διακονώντας. Και βέβαια, στο τέλος θα έλθει η ανάσταση. Μέσα από την Σταύρωση. Και την δική μας.

Ας κρατήσουμε καλά στις καρδιές μας αυτό το σχέδιο της σταυρικής πορείας.

Μας παραδίδεται σήμερα που βρισκόμαστε εμπρός στα Ιεροσόλυμα, ενός πάθους εκούσιου.

Θα διαλέξουμε την ταύτιση με τον Κύριο;

Ή με το εγώ μας;

Θα απαιτήσουμε μια θέση στην Βασιλεία των ουρανών ή θα παραδοθούμε στην διακονία του άλλου, δηλαδή στον Σταυρό;

ΠΕΜΠΤΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Εκ του κατά Μάρκον

«Ο δε Ιησούς είπεν αυτοίς: Ουκ είδατε τι αιτείσθε»

Δεν ξέρετε τι ζητάτε.

Στην σημερινή παραβολή, ο Κύριος μίλησε ξεκάθαρα στους Μαθητές Του, για το Πάθος Του. Για το τι έμελλε να συμβεί. Και για τον θάνατο, την μαστίγωση, τον εμπαιγμό. Και για την τριήμερο ανάσταση. Αλλά σε όλα αυτά, δύο από τους Μαθητές, αντέδρασαν ζητώντας κάτι που είχε να κάνει με την εγωκεντρική τους επιβίωση. Συμπεριφέρονται προς τον Χριστό σαν σε κάποιο «φυσικό»  πατέρα. Και λέγουν :

«Θέλομεν ίνα ο εάν αιτήσωμεν ποίησης υμίν» . Ότι και αν σου ζητήσουμε, να μας το δώσεις. Εδώ, αγαπητητοί μου αδελφοί, έχουμε μία χαρακτηριστική εικόνα του ανθρώπινου εγωκεντρισμού. Μία αντίδραση, ωφελιμιστική στην τροχιά της ατομικής επιβίωσης. Δεν υπάρχει κακή πρόθεση. Υπάρχει μία απαίτηση.

Η απάντηση είναι : δεν ξέρετε τι ζητάτε.

Και για να διδάξει ένα καλύτερο δρόμο, ο Χριστός ερωτά:

«Δύνασθε πιείν το ποτήριον ο εγώ πίνω, και το βάπτισμα ο εγώ βαπτίζομαι βαπτισθήναι;»

Δηλαδή μπορείτε να αλλάξετε; Μπορείτε να κενωθείτε, να βαδίσετε τον δρόμο της αυτοπροσφοράς και της αναγέννησης στον κόσμο του Θεού; Στον δρόμο της θυσίας του εαυτού για έναν άλλο εαυτό;

Στο αίτημα των δύο Μαθητών υπήρχε το στοιχείο της εξουσίας. Αυτοί που θέλουν να εξουσιάζουν κατα-κυριεύουν και οι μεγάλοι κατ-εξουσιάξουν. Αυτό είναι το αποτέλεσμα του εγωκεντρισμού. Απώλεια της ελευθερίας. Κατ-εξουσία, κατά-κυρίευση. Το αντίθετο είναι το Ποτήριον και το Βάπτισμα. Είναι το

«ος αν θέλει γενέσθαι μέγας εν υμίν, έσται υμών διάκονος»

είναι το «γενηθήτω κατά το θέλημά σου»

Είναι το, όχι το δικό μου θέλημα, αλλά του Πατρός μου. Είναι μία συνεχής μετατόπιση από το εγώ στο εσύ. Στο Εκείνος. Από «ο εάν αιτήσωμεν ποιήσης ημίν»        στο «έσται πάντων δούλος»

Ο Θεός παραδίδεται «τοις έθνεσι», για να σώσει. Αφήνεται σε εμπαιγμούς και μαστιγώσεις, για να μας ελευθερώσει από αυτούς που θέλουν να κατακυριεύσουν. Από τον εαυτό μας τού πάσχει μη ξέροντας τι ζητά. Που ζητά από τον Θεό, που απαιτεί από τον Θεό, μια συγκεκριμένη θέση. Και μία επίσης συγκεκριμένη θέση για κάποιον δικό μας, «φυσικό» συγγενή. Γιατί πολλές φορές ο κόσμος μας περιορίζεται στον στενό κύκλο εκείνων των ανθρώπων που μας συνδέει συγγένεια εξ αίματος. Ή κάποια άλλη συγγένεια. Και μέσα σ’ αυτά τα 

στενά πλαίσια, δεν ξέρουμε τι ζητάμε. Μέσα σ’ αυτά τα στενά πλαίσια μας κατακυριεύουν οι «δοκούντες άρχειν των εθνών».

Και ζητώντας συγκεκριμένα πράγματα, δεν ξέρουμε τι ζητάμε. Ενώ ο Χριστός ήλθε:

«δούναι την ψυχήν αυτού λύτρον αντί πολλών».

Ενώ το «δε καθίσαι εκ δεξιών μου και εξ ευωνύμων ουκ έστιν εμόν δούνε, αλλ οίς ητοίμασται». Κι εμείς, ζητάμε μάταια, περιορισμένα πράγματα. Ενώ υπάρχει το Ποτήριον, υπάρχει το Βάπτισμα. Υπάρχει η διακονία του άλλου. Υπάρχει το μεγαλείο εκείνου που «έσται πάντων δούλος».

Εκείνου που έρχεται να παραδοθεί εις χείρας αμαρτωλών, να μαστιγωθεί και να θανατωθεί. «λύτρον αντί πολλών».

Η Μητέρα του Θεού.

Θέλω απόψε να μιλήσω για την Ευλογημένη Παρθένο, τη Μητέρα του Θεού εν σχέσει προς εμάς – να προσπαθήσουμε να βρούμε τι μπορούμε να μάθουμε από Αυτήν, τι σημαίνει για μας η Παναγία, ως προσωποποίηση, θα λέγαμε, του ιδεώδους για μας.

Θέλω πρώτα να αναφερθώ στο γεγονός ότι εμείς οι Ορθόδοξοι την ονομάζουμε Μητέρα του Θεού. Με αυτό εννοούμε απλώς ότι Εκείνη είναι το πρόσωπο που έφερε τον Σαρκωθέντα Θεό στον κόσμο. Βεβαίως, δεν είναι Μητέρα Του ως προς την θεότητά Του, αλλά χωρίς Αυτήν ο Λόγος δεν θα είχε γίνει σαρξ, ο Υιός του Θεού δεν θα είχε γίνει Υιός του ανθρώπου. Μου φαίνεται ότι ο Άγγλος συγγραφέας Charles Williams περιγράφει με τον ωραιότερο τρόπο το γεγονός, υποδεικνύοντας ταυτόχρονα και την πραγματικότητα του γεγονότος και τον αποφασιστικό ρόλο της Μητέρας του Θεού. Λέει ότι… όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, μια κόρη του Ισραήλ αποδείχθηκε ικανή να προφέρει το όνομα του Θεού με όλη της τη διάνοια, με όλη της τη βούληση και με όλη της τη σάρκα, και ο Λόγος σάρξ εγένετο. Ήταν ένα δώρο του εαυτού της και την ίδια στιγμή ήταν και μια ηρωική και ανεπιφύλακτη αποδοχή: ένα δώρο του εαυτού της εν ταπεινώσει και μια ηρωική αποδοχή, διότι γνώριζε τι θα μπορούσε να της συμβεί, τι σήμαινε η αποδοχή αυτή, αν τη δούμε με ανθρώπινο μάτι.

Ίσως κάποιοι από σας θυμάστε ότι η λέξη humility (ταπείνωση) προέρχεται από το λατινικό humus που σημαίνει γόνιμο έδαφος. Η ταπείνωση δεν είναι μία κατάσταση την οποία προσπαθούμε να αντιγράψουμε λέγοντας ότι είμαστε ανάξιοι, ότι δεν είμαστε τόσο καλοί όσο οι άλλοι μας θεωρούν – αν μας θεωρούν. Η ταπείνωση είναι η κατάσταση της γης, που παραμένει απολύτως ανοιχτή και υποταγμένη: ανοιχτή σε όλες τις δραστηριότητες των ανθρώπων, δεκτική στη βροχή, στα σκουπίδια μας, στο όργωμα – υποταγμένη και προσφερόμενη αποδίδει καρπούς. Αυτή είναι η πεμπτουσία της ταπείνωσης και αυτό το είδος ταπείνωσης βλέπουμε στην Μητέρα του Θεού. Κι αυτό είναι κάτι που θα μπορούσαμε να μάθουμε απ’ Αυτήν, αν και ως μάθημα είναι τόσο δύσκολο!

Εμείς συνεχώς και κατά τρόπο οδυνηρό φοβόμαστε να προσφερθούμε, να υποταχθούμε, να δώσουμε τον εαυτό μας στον Θεό ή ακόμη και σ’ εκείνους που αγαπούμε και μας αγαπούν. Η αυτοπαράδοση μας τρομάζει, επειδή υπονοεί ένα είδος αδυναμίας. Αρνούμενοι να προσφέρουμε τον εαυτό μας, έχουμε μια αίσθηση δύναμης και σθένους· ωστόσο το σθένος μας δεν μπορεί να καταφέρει μεγάλα πράγματα. Θυμάστε πιθανόν, πως ο Παύλος ζήτησε από τον Θεό να του δώσει δύναμη να εκπληρώσει την αποστολή του, και πως ο Κύριος απάντησε «αρκεί σοι η χάρις μου· η δύναμις μου εν ασθενεία τελειούται» ( Β΄Κορ. 12, 9). Η αδυναμία βέβαια για την οποία μιλάει ο Κύριος δεν είναι ούτε τεμπελιά ούτε νωθρότητα ούτε δειλία. Πρόκειται για μια άλλη αδυναμία, γι’ αυτήν της υποταγής…….

Να ποια ήταν η αδυναμία και η άνευ όρων παράδοση που διακρίνουμε στη γενναιόδωρη προσφορά της Μητέρας του Θεού προς τον Κύριό Της. Είναι εκείνη που στο πρόσωπο Της ανταποκρίθηκε ολόκληρη η δημιουργία στον Δημιουργό. Ο Θεός προσφέρει τον εαυτό Του και η κτίση στο δικό Της πρόσωπο Τον δέχεται, Τον υποδέχεται λατρευτικά, αγαπητικά, με μια ελεύθερη και τολμηρή απόφαση….

Συχνά, δεν συνειδητοποιούμε το ακριβές νόημα των λόγων του Αρχαγγέλου κατά τον Ευαγγελισμό. Ο Αρχάγγελος είπε στην Παρθένο ότι θα γεννήσει ένα γιο και εμείς θαυμάζουμε και μένουμε έκπληκτοι με το όνομα του Παιδίου Ιησού που είναι ο σωτήρας μας. Εκείνη όμως τη στιγμή η υπόσχεση ήταν και απειλή: Σύμφωνα με τον νόμο της Παλαιάς Διαθήκης, ένα άγαμο κορίτσι που εγκυμονούσε έπρεπε να τιμωρηθεί με λιθοβολισμό. Η Μαρία δεν είπε: «Αυτό δεν μπορεί να γίνει· θα μου κοστίσει τη ζωή». Και δεν το είπε γιατί πίστευε ότι κάθε λόγος του Θεού, κάθε υπόσχεσή Του εκπληρώνεται. Είπε: «Ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτο μοι κατά το ρήμα σου». Και το «ρήμα Του», ανθρωπίνως ήταν ο θάνατος Της, εκτός αν συνέβαινε κανένα θαύμα. Κάτι μπορούμε να μάθουμε από αυτό, εμείς που τόσο συχνά δυσπιστούμε στην αμεσότητα και τις υποσχέσεις του Θεού: «Ποιο είναι το κόστος που πρέπει να πληρώσουμε; Ποιόν κίνδυνο εμπεριέχει η υπακοή και η υποταγή στο θέλημα Του ή στην κλήση Του;», διστάζουμε. Και σ’ αυτό, η Παρθένος του Ισραήλ αποδείχθηκε άξια θυγατέρα Αβράμ, όπως ο Ισαάκ….

Εμπιστεύθηκε τον λόγο του Θεού ως αληθινό, και πρέπει να μάθουμε από αυτό ότι, εάν θέλουμε να ανήκουμε στη νέα κτίση…πρέπει να δείχνουμε την πιστότητα που έδειξε η Παναγία…..

Και τέλος, δύο γεγονότα που θα ήθελα να συνδυάσω: η Υπαπαντή του Χριστού και η Σταύρωση: κάθε πρωτότοκο αγόρι έπρεπε να οδηγείται ως προσφορά στον Ναό. Αν κοιτάξουμε πρός τα πίσω, στην Παλαιά Διαθήκη, για το πως θεσμοθετήθηκε αυτό, θα ανακαλύψουμε ότι ο Θεός διέταξε τους Εβραίους να προσκομίζουν τα πρωτότοκα αγόρια τους στον ναό ως θυσία, έναντι των πρωτοτόκων των Αιγυπτίων, που χρειάστηκε να πεθάνουν, προκειμένου οι Εβραίοι να αφεθούν ελεύθεροι να φύγουν. Κάθε πρωτότοκο αγόρι, άρα, προσφερόταν στον Ναό και ο Θεός είχε το δικαίωμα ζωής και θανάτου επάνω του. Με το πέρασμα των αιώνων, ο Θεός δεχόταν υποκατάστατα της θυσίας, τρυγόνια και πρόβατα, και μόνο μία φορά δέχτηκε ανθρώπινη προσφορά: τον Μονογενή Του Υιό που χρειάστηκε να πεθάνει στον Σταυρό για να εξαγοράσει το ανθρώπινο γένος – άρα τα δύο γεγονότα συνδέονται μεταξύ τους. Αλλά η Μητέρα που έφερε αυτό το παιδί ήξερε ότι ο Θεός είχε εξουσία ζωής και θανάτου επάνω Του, ωστόσο, χωρίς δισταγμό, με ταπείνωση και πιστότητα το έφερε. Αργότερα, όταν σταθούμε στον Γολγοθά, όπως τον περιγράφουν τα Ευαγγέλια, δεν θα δούμε μία μητέρα που λιποθυμά ή μία μητέρα που διαμαρτύρεται ή εκλιπαρεί για έλεος, όπως πολλές φορές απεικονίζεται. Στα πόδια του Σταυρού, βλέπουμε την Μητέρα του Θεού τυλιγμένη σε μια βαθιά, τραγική σιγή, να βλέπει την εκπλήρωση αυτού που είχε αρχίσει όταν έφερε το παιδί Της στον Ναό. Έστεκε σιωπηλή, απόλυτα ταυτισμένη με τη θεία και ανθρώπινη βουλή του Υιού Της: εκπλήρωνε την προσφορά που είχε αρχίσει τριάντα τρία περίπου χρόνια πριν, συναινώντας στη βούληση του Θεού, συναινώντας στη βουλή του θείου Υιού Της, παραιτημένη από το δικό της θέλημα, τις δικές της ελπίδες, σε μια κίνηση προσφοράς.

Αυτό είναι κάτι που πολύ λίγοι από μας θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε στη ζωή μας, τουλάχιστον αυτό ελπίζω…….

Να δώσει ο Θεός να διδαχτούμε από την αδύναμη αυτή Κόρη την ηρωική της απλότητα και τη θαυμαστή πληρότητα. Και ας μάθουμε από όλα τα βήματα της ζωής της, από την αυταπάρνηση και το δώρο του εαυτού Της, όλη την ομορφιάς της υπέροχης ταπεινώσεως Της και της τέλειας υπακοής της στον νόμο της αιώνιας ζωής.

 Anthony Bloom, Ο Ευάλωτος Θεός, Το μυστήριο της Γέννησης του Σωτήρα, Εκδ. «Εν πλώ», Αθήνα 2008.

Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος.

 

Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι περίοδος μετανοίας, περίοδος κατά την οποία η πέτρινη καρδιά μας πρέπει, με τη χάρη του Θεού να γίνει σάρκινη, και από αναίσθητη να γίνει αισθαντική, από ψυχρή και σκληρή να γίνει ζεστή και ανοιχτή προς τους άλλους και, κυρίως, προς τον Ίδιο τον Θεό.

Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι καιρός ανανέωσης, όπου καθετί -όπως γίνεται την άνοιξη- κάνει μία καινούρια αρχή· και η ανήλια ζωή μας ζωντανεύει και πάλι με όλη την ένταση την οποία ο Θεός μπορεί να δώσει σ’ εμάς τους ανθρώπους, κάνοντάς μας διά των Αχράντων Μυστηρίων και των πλούσιων δωρεών Του κοινωνούς του Αγίου Του Πνεύματος, κοινωνούς θείας φύσεως.

Είναι εποχή συμφιλίωσης και η συμφιλίωση είναι χαρά: η χαρά του Θεού και η δική μας χαρά – ένα νέο ξεκίνημα!

Σήμερα είναι η ημέρα του Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος και θέλω να σας διαβάσω μερικές δικές του φράσεις, τόσο σχετικές με την ιδιαιτερότητα της περιόδου που διάγουμε:

«Η μετάνοια, δηλαδή η επιστροφή μας στον Θεό, είναι ανανέωση του βαπτίσματός μας είναι ανανέωση της συνθήκης μας με τον Θεό, της υπόσχεσής μας να αλλάξουμε τη ζωή μας. Είναι περίοδος κατά την οποία μπορούμε να αποκτήσουμε την ταπείνωση, η οποία είναι ειρήνη· ειρήνη με τον Θεό, ειρήνη με τον εαυτό μας, ειρήνη με όλο τον κτιστό κόσμο. Η μετάνοια γεννιέται από την ελπίδα, όταν δηλαδή απορρίψουμε την απόγνωση. Και εκείνος που μετανοεί, είναι κάποιος που αξίζει την καταδίκη – ωστόσο αναχωρεί από το δικαστήριο χωρίς ντροπή, επειδή η μετάνοια είναι η ειρήνη μας με τον Θεό. Κι αυτό επιτυγχάνεται μέσα από μία ζωή αντάξια, που αποξενώθηκε από τις αμαρτίες που διαπράτταμε στο παρελθόν. Μετάνοια είναι το καθάρισμα της συνειδήσεώς μας. Μετάνοια σημαίνει ολοκληρωτική απαλλαγή από τη λύπη και τον πόνο».

Κι αν αναρωτηθούμε πώς θα το πετύχουμε αυτό, πώς θα φθάσουμε εκεί, πώς μπορούμε να ανταποκριθούμε στον Θεό που μας δέχεται όπως ο Πατέρας της παραβολής δέχθηκε τον άσωτο γιό του, σ’ ένα Θεό που μας περιμένει με λαχτάρα και που ενώ Τον απορρίψαμε Εκείνος δεν απομακρύνθηκε ποτέ από κοντά μας, αξίζει να ακούσουμε αυτά τα λίγα λόγια για την προσευχή:

«Στην προσευχή μη χρησιμοποιείτε επιτηδευμένες λέξεις, διότι, συχνά το απλό και ανεπιτήδευτο ψέλλισμα των παιδιών είναι εκείνο που ευφραίνει τον ουράνιο Πατέρα μας. Όταν μιλάτε στον Θεό, μην προσπαθείτε να πείτε πολλά, διότι διαφορετικά, ο νους, αναζητώντας τις λέξεις θα χαθεί σ’ αυτές. Η μία λέξη που ψιθύριζε ο Τελώνης του έφερε το έλεος του Θεού· μία λέξη γεμάτη πίστη έσωσε τον ληστή πάνω στον Σταυρό. Η ποικιλία των λέξεων όταν προσευχόμαστε διασκορπίζει τον νου και εξάπτει τη φαντασία. Η μία λέξη που απευθύνουμε στον Θεό συμμαζεύει τον νου στην παρουσία Του. Κι αν στην προσευχή σου, αυτή η μία λέξη σε αγγίζει μέσα σου, αν τη νιώθεις βαθιά, μείνε σ’ αυτήν, μείνε, γιατί κάτι τέτοιες στιγμές ο φύλακας Άγγελός μας προσεύχεται μαζί μας, επειδή είμαστε αληθινοί με τον εαυτό μας και με τον Θεό».

Ας μην ξεχάσουμε τα λόγια αυτά του Αγίου Ιωάννου της Κλίμακος, ακόμη κι αν ξεχάσουμε τα δικά μου σχόλια που για ευκολία δική σας πρόσθεσα, ώστε να γίνει το κείμενο ευκολότερα κατανοητό. Ας θυμόμαστε τα λόγια του, γιατί ήταν άνθρωπος που ήξερε τι σημαίνει να στρέφεσαι στον Θεό, να μένεις στον Θεό, να είσαι η χαρά του Θεού και να ευφραίνεσαι εν Αυτώ. Μας προσφέρεται αυτή την περίοδο, καθώς ανεβαίνουμε προς τις ημέρες του Πάθους, ως παράδειγμα του τι μπορεί να κάνει η χάρη του Θεού για να μεταμορφώσει έναν απλό και συνηθισμένο άνθρωπο σε φως του κόσμου.

Ας μάθουμε απ’ αυτόν, ας ακολουθήσουμε το παράδειγμά του, ας χαρούμε βλέποντας πώς μπορεί να εργαστεί η δύναμη του Θεού μέσα στον άνθρωπο και, με πίστη, με εμπιστοσύνη, με χαρά θριαμβική αλλά και ειρηνική ας ακολουθήσουμε τη συμβουλή του, ας ακούσουμε τον Θεό να μας παρακαλεί να βρούμε τον δρόμο της ζωής και να μας λέει ότι μαζί μ’ Αυτόν και εν Αυτώ όντως θα ζήσουμε, επειδή Αυτός είναι η Αλήθεια και η οδός και η Αιώνιος Ζωή.

Anthony Bloom, Στο φως της κρίσης του Θεού: Πορεία από το Τριώδιο στην Ανάσταση, 1η έκδοση, εκδ. Εν πλω, Αθήνα, 2009