Όποιος ζει μακριά από την ταραχή του κόσμου
και από τις διάφορες έγνοιες που φορτώνουνται οι άνθρωποι για να ζαλίζουνται,
με την ιδέα πως χαίρουνται την ζωή, αυτός λοιπόν που ζει αποτραβηγμένος σε μια
μικρή κι αγαπημένη συντροφιά, αυτός κατά την ιδέα μου ζει αληθινά….
Αληθινά δεν ζει κανένας, αν δεν έχει
συντροφιά τον εαυτό του, τις σκέψεις του, τα αισθήματά του. Πώς μπορεί να ζει,
σε καιρό που ο εαυτός του θα λείπει; Ζώντας με τον εαυτό μας, δεν γινόμαστε
εγωιστές, όπως θα πούνε κάποιοι που κρίνουνε ξώπετσα. Ίσια – ίσια, μ’ αυτόν τον
τρόπο ανθίζει μέσα μας ένα πάντερπνο περιβόλι, γεμάτο αγάπη για τους άλλους, κι
η καρδιά μας πίνει από τη δροσερή πηγή που έβαλε ο Θεός μέσα μας.
Εκείνος είπε: «Η βασιλεία του Θεού βρίσκεται μέσα σας». Και τι άλλο
είναι η βασιλεία του Θεού, παρά η αληθινή ζωή; «Ότι παρά Σοι πηγή ζωής. Εν τω
φωτί Σου οψόμεθα φως». «Σε Σένα, λέγει, βρίσκεται η πηγή της ζωής». Και πάλι,
λέγει ο Χριστός: «Ουκ οίδατε ότι ναός Πνεύματός εστε». Οι άγιοι που ζήσανε την
αληθινή ζωή, μιλάνε με τα παρακάτω λόγια: «Μην περιμένεις να λυτρωθείς από
τους ανθρώπους κι από τα ξεγελάσματα που τα λένε διασκεδάσεις και
απολαύσεις της ζωής. Καλότυχος είναι όποιος ξεμάκρυνε από τον κόσμο κι από την
απατηλή ταραχή του, και προσέχει μοναχά στον εαυτό του. Όποιος δεν ένοιωσε
την ειρήνη, δεν ένοιωσε πως ζει. Εκείνοι που παραδίνουνε τον εαυτό τους
στις ηδονές και στις κοσμικές απολάψεις, και θαρρούνε πως κάνουνε ευτυχισμένο
τον εαυτό τους, αυτοί κάθονται παντοτινά έξω από το ίδιο το σπίτι τους. Έμπα
μέσα στο σπιτάκι που βρίσκεται μέσα σου, και θα δεις το παλάτι τ’ ουρανού. Γιατί,
ένα είναι και τούτο και κείνο, κι από το ίδιο παραθύρι τα βλέπεις και τα δυο».
Αυτά κι άλλα τέτοια συλλογιζόμουνα,
καθισμένος στο φτωχικό μου. Τι λέγω; Στο παλάτι μου. Σ’ αυτό, όλα είναι
ταπεινά, μικρά κι αγαπημένα. Μήτε βίλλες θέλω, μήτε ψηλά κάγκελα, μήτε
πορτιέρηδες, μήτε γυαλιστερά πράγματα, μήτε τίποτα, από τα τόσα που θέλουνε
νάχουνε οι άνθρωποι, και που γι’ αυτά δεν βρίσκουνε ησυχία, μέρα και νύχτα. Πώς
τα σηκώνουνε, οι δύστυχοι, τέτοια βάρη ασήκωτα; Εγώ τρέμω με τη θυσία που
κάνουνε στη ματαιοδοξία τους! Πολλές φορές στενοχωριέμαι πως κι εγώ έχω πολλά
πράγματα, ενώ θα μπορούσα να ζήσω με πολύ λιγότερα.
Σ’ έναν ασκητή που ζει σε μια ερημιά στ’
Άγιον Όρος, έστειλε κάποιος 100 δραχμές, μήπως του χρειασθούνε, και κείνος
τούγραψε: «Δεν δύναμαι να κοιμηθώ από την ημέραν κατά την οποίαν έλαβα παρά της
αγάπης σου τας εκατόν δραχμάς. Τοσαύτα χρήματα, τι να τα κάμω, ευλογημένε;».
Θυμήθηκα τα λόγια που είναι γραμμένα στο χαρτί που κρατά ο άγιος Εφραίμ: «Ασκητής
ακτήμων, αετός υψιπέτης». Είμαστε, λοιπόν, παραφορτωμένοι κι εμείς ή δεν
είμαστε; Τάχουμε όλα. Έχουμε κι ένα περιβολάκι, μικρό, ίσαμε μια
γαιδαροκυλίστρα. Και όμως, αυτό το κομμάτι το χώμα είναι για μας θησαυρός
ανεχτίμητος.
Πόσο έμορφο πράγμα είναι να μη σε ξέρει
κανένας, να σ’ έχουνε όλοι λησμονημένον!.. Να είσαι ένα με τα μερμηγκάκια… Να
είσαι ένα με τα πεταλούδια…! Ένα με τα πουλάκια που κελαιδούνε αξέγνοιαστα
αποπάνω μας. Με τον τζίτζικα, που φωνάζει καθισμένος απάνω στο δέντρο,
ντερβίσης που δεν φροντίζει για τίποτα.
Ναι. Θέλω να είμαι κι εγώ ένα απ’ αυτά, να ζω ανάμεσά τους. Δεν θέλω να
είμαι άνθρωπος, το πονηρότατο αυτό πλάσμα, που από την πονηριά, από τη
φιλοδοξία κι από την αχορταγιά, δεν έχει καιρό να ζήσει, κι είναι ολοένα
φουρτουνιασμένος!
***
Κείμενο του Φώτη Κόντογλου με τίτλο “Απλή και
αληθινή ζωή. Αγαπημένο καταφύγιο”.