Στις
15 Νοεμβρίου για τους πιστούς ξεκινά η πορεία προς τα Χριστούγεννα. Κι επειδή
"πορεία προς" σημαίνει πως δεν είσαι φτασμένος, αλλά κινείσαι προς
τον αγαπημένο σου, γλέντι δεν θα κάνεις μέχρι να σμίξετε. Άρα, μέχρι τότε
νηστεία!
Και
κάτι ακόμη, που κάνει τη νηστεία εξαιρετικά επίκαιρη σήμερα (πνευματικά και
κοινωνικά και πολιτικά, ή μάλλον: πνευματικά και γι' αυτό και κοινωνικά και
πολιτικά):
«Νηστεία
είναι η τέχνη να πεινάς και να διψάς. Η πείνα και η δίψα είναι πάντα τα
σημάδια ότι μια ζώσα ύπαρξη έχει αρχίσει να φθείρεται και δεν θα επιβιώσει αν
δεν λάβει απ’ έξω ενίσχυση υπό τη μορφή της τροφής. Στη χριστιανική οπτική,
όμως, η πείνα και η δίψα θα μεταμορφωθούν σε αναζήτηση του ουσιώδους για τους
ανθρώπους, δηλαδή της τροφής που δεν χάνεται (Ιω. 6:27). Το
Ευαγγέλιο λέει ότι ο Χριστός ήρθε αντιμέτωπος με τον διάβολο στην έρημο αφού
πρώτα πείνασε (Ματθ. 4:2-3, Λουκ.4:2-3). Ήταν ένας πεινασμένος και διψασμένος
Θεάνθρωπος αυτός που έδειξε μια νέα έξοδο από τους τρεις μείζονες θρησκευτικοπολιτικούς
πειρασμούς του ανθρώπου: το θαύμα που σκλαβώνει την ελευθερία, το μυστήριο της
αυτοεπιβεβαίωσης και την εξουσία που υποτάσσει. Το να είσαι Χριστιανός
συμπίπτει με το να πεινάς και να διψάς, δηλαδή με το να είσαι μια ανολοκλήρωτη
ύπαρξη, μια ύπαρξη εν τω γίγνεσθαι, καθ’ οδόν μέχρι να στηθεί το τελικό
συμπόσιο, σε εμπόλεμη κατάσταση μέχρι την Ανάσταση, πεινασμένος και διψασμένος
για δικαιοσύνη. Αν δεν είμαστε σε θέση να μαρτυρήσουμε αυτή την προφητική
οπτική, ό,τι θα απομείνει από τον χριστιανικό βίο θα είναι μια υπόθεση
διαιτολόγων και μαγείρων. Και σε τέτοια περίπτωση, ας τ’ αφήσουμε σ’ αυτούς».
Θανάσης
Ν. Παπαθανασίου,
επίλογος
στο μελέτημά μου: «Η χριστιανική νηστεία στη μετανεωτερική κοινωνία. Ψηλάφηση
των κριτηρίων», Σύναξη 133 (2015), σσ. 81-97.