Μήνυμα για τη νέα κατηχητική χρονιά 2023-24 του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμου.

 

Προς τον ευσεβή λαό της Αθήνας
Με την ευκαιρία της ενάρξεως του νέου κατηχητικού έτους 2023-2024

Η έξαρση του φαινομένου της βίας, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, αναγκάζει όλους μας σε μια βαθιά αυτοκριτική και ουσιαστικό προβληματισμό γύρω από το νόημα ζωής, τις αρχές και τις αξίες που διέπουν ή πρέπει να διέπουν τον πολιτισμό μας. Η συζήτηση που ξεκίνησε, τώρα πλέον πραγματοποιείται κάτω από την σκιά θλιβερών επεισοδίων, ακόμη και θανάτων, κυρίως νέων ανθρώπων. Είναι ένα φαινόμενο, που δυστυχώς αγγίζει τυραννικά και την πατρίδα μας, καθώς μιλούμε για βία ενδο-οικογενειακή, μεταξύ των δύο φύλων, οπαδική, ψυχολογική, συναισθηματική, οικονομική και εργασιακή εκμετάλλευση, λεκτική κακοποίηση, κοινωνική απομόνωση, ηθελημένη παραμέληση, και θρηνούμε τα θύματά της.

Η Εκκλησία μας δεν είναι εκ του κόσμου τούτου, είναι το Σώμα του Χριστού, όμως δρα και κινείται εν τω κόσμω τούτω. Λατρεύει τον Θεό και υπηρετεί τον άνθρωπο! Και όντως μόνο ασυγκίνητοι δεν μπορούμε να μένουμε απέναντι στα τραγικά φαινόμενα αυξητικής παρουσίας της βίας στη ζωή των ανθρώπων. Αναλογιζόμαστε τις ανησυχητικές διαστάσεις, αναζητούμε τις αιτίες, κυρίως δε επικεντρωνόμεθα στις προσπάθειες πρόληψης του περίπλοκου φαινομένου.

Η διεθνής εμπειρία και η ενδελεχής μελέτη των περιστατικών έχουν καταδείξει ότι, τα αίτια της επιθετικής συμπεριφοράς συνδέονται άμεσα με τα πρότυπα και τις αξίες μιας κοινωνίας. Εκείνοι που εκδηλώνουν βία συνήθως μιμούνται συμπεριφορές και αντιλήψεις του κοινωνικού περίγυρου, «σπουδάζουν» την επιθετική συμπεριφορά από όσα βλέπουν και όπως τα αντιλαμβάνονται στην καθημερινότητα. Με άλλα λόγια, η επιθετική διάθεση λειτουργεί ως ένας ασυνείδητος αυτοματισμός μίμησης συμπεριφορών, που εμφανώς ή όχι ωθούν στην υιοθέτηση της βίας.

Ο χριστιανισμός, ως η πιο ειρηνική αλλά και πιο ριζοσπαστική επανάσταση στην ιστορία αυτού του κόσμου, από το ξεκίνημά του διακήρυξε πως, η αληθινή πίστη προς τον Θεό εκδηλώνεται με το φρόνημα και τις πράξεις της αγάπης. «Εάν τις είπη ότι αγαπώ τον Θεόν, και τον αδελφόν αυτού μισή, ψεύστης εστίν» (Α΄ Ιωάν. 4,20), διαβεβαιώνει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης. Αλλά και ο Ίδιος ο Κύριός μας Ιησούς χαρακτήρισε την αγάπη ως το πλέον χαρακτηριστικό γνώρισμα και την ειδοποιό διαφορά της ζωής των πιστών : «εν τούτω γνώσονται πάντες ότι εμοί μαθηταί εστε, εάν αγάπην έχητε εν αλλήλοις» (Ιω. 16,35).

Η αγάπη όμως δεν είναι μία γενική και αφηρημένη ιδέα. Ούτε εύκολο κατόρθωμα, ιδιαίτερα στην εποχή μας. Η αγάπη μαθαίνεται και βιώνεται. Συνδέεται με την πνευματική ζωή, γνωρίζει την αποδοχή κάθε ανθρώπου, συμπλέει με την ισορροπία, προβάλλει την κοινωνική δικαιοσύνη, σέβεται την ελευθερία και αρνείται την άσκηση βίας, ταυτόχρονα αμύνεται με δυναμισμό και αυταπάρνηση σε κάθε προσπάθεια εκμετάλλευσή της.
Ο ευλογημένος χώρος της οικογένειας είναι εκείνος που κατ’ εξοχήν διδάσκει την αρετή της αγάπης. Και ο επίσης ευλογημένος χώρος της ενορίας, της μεγάλης οικογένειας, είναι εκείνος που χαρίζει ξεχωριστές ευκαιρίες γνωριμίας και βίωσης της πληρότητάς της. Μέσα από συγκεκριμένες δραστηριότητες, ο ενοριακός Ναός παρέχει στα παιδιά και τους νέους την δυνατότητα να πλησιάσουν τον Θεό της αγάπης, να μελετήσουν το Ευαγγέλιο της αγάπης, να συμβιώσουν με τους Αγίους της αγάπης, να διαμορφώσουν αρχές και νοοτροπία δημιουργικών ανθρώπων.

Σε όλες τις ενορίες της Ιεράς Αρχιεπισκοπής μας, αρχίζει μία νέα κατηχητική χρονιά! Σας ζητώ και πάλι φέτος να εμπιστευθείτε την Εκκλησία μας και να μιλήσετε στα παιδιά για όλα εκείνα τα οφέλη, που θα αποκομίσουν συμμετέχοντας ενεργά στη ζωή της ενοριακής κοινότητας. Οι κληρικοί και λαϊκοί συνεργάτες μας, άνθρωποι με ζήλο, έμπνευση, γνώσεις και διάθεση προσφοράς θα είναι κοντά σας, συνοδοιπόροι στην προσπάθεια οικοδόμησης μιας κοινωνίας όπου η βία δεν έχει θέση. Σμιλεύοντας (με την διακονία τους) ολοκληρωμένες προσωπικότητες, που αναγνωρίζουν την ισότητα και τον αμοιβαίο σεβασμό στις ανθρώπινες σχέσεις, καθώς η γνήσια πίστη οδηγεί στην αληθινή αγάπη!

Η απογοήτευση δεν μας αρμόζει. Η ελπίδα ριζώνει και καρπίζει στην αλλαγή νοοτροπίας και συμπεριφοράς, στην υπέρβαση των στερεοτύπων. Κυρίως η ελπίδα βρίσκεται στην Ζωή που είναι ο Χριστός, στην Ζωή που ανατέλλει εκ του Τάφου, αντίδωρο της Ανάστασης, δώρο της αγάπης του Θεού στον άνθρωπο.

Εύχομαι ο Κύριος να ευλογεί τις οικογένειές σας, να στηρίζει τα παιδιά και τους νέους μας, να εμπνέει και να φωτίζει τους συνεργάτες κάθε εκκλησιαστικού έργου. Καλή και ευλογημένη η νέα κατηχητική χρονιά!

Μετά πατρικών ευχών

Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ

 

 

Βίος της Αγίας και Ισαποστόλου Θέκλας.

 

Η αγία Θέκλα καταγόταν από το Ικόνιο της Μ. Ασίας και ήταν θυγατέρα της ευγενούς ειδωλολάτρισσας Θεόκλειας. Όταν ήταν δεκαοκτώ ετών, αρραβωνιάσθηκε με επιφανή νέο, άρχοντα της πόλεως Θάμυρι, ο οποίος την αγαπούσε με πάθος

Την εποχή εκείνη ο απόστολος Παύλος περνώντας από το Ικόνιο φιλοξενήθηκε στον οίκο του Ονησιφόρου, δίπλα στην οικία της Θέκλας, και εκεί νύκτα και ημέρα δίδασκε τον λόγο του Θεού. Στους Ικονιείς που είχαν συγκεντρωθεί για να τον ακούσουν, έλεγε πως αν διαφυλάττουν την χάρη που λαμβάνουν στο άγιο βάπτισμα αποφεύγοντας τις απατηλές ηδονές της σαρκός και του κόσμου, θα γίνουν ναοί του Αγίου Πνεύματος, θα δοξασθούν με τον Χριστό μέσα στο φως, στα δεξιά του Πατρός, και θα απολαύσουν την αιώνια Η Θέκλα, σαγηνευμένη από τα ουράνια λόγια, επί τρία ημερονύκτια άκουγε τον Απόστολο κρυμμένη πίσω από ένα παράθυρο. Η Θεόκλεια και ο Θάμυρις, βλέποντάς την απορροφημένη από τους λόγους του άγνωστου ξένου να έχει λησμονήσει τελείως κάθε τι γήινο, ανήσυχοι μήνυσαν στον ηγεμόνα ότι όλη η πόλη ήταν ανάστατη με τα κηρύγματα αυτού του ξένου, που αποτρέπει τις παρθένους από τον γάμο

. Τότε ο Παύλος συνελήφθη αμέσως και φυλακίσθηκε. Την νύκτα η Θέκλα δώρισε τα χρυσά της κοσμήματα στους δεσμοφύλακες και εισήλθε στην φυλακή του· κάθισε δίπλα στα πόδια του μεγάλου Αποστόλου και, καθώς εκείνος της δίδασκε τα μεγαλεία του Θεού, αυτή με πολλή ταπείνωση καταφιλούσε τα δεσμά του.
Όταν την επομένη την ανακάλυψαν τετρωμένη από τον θείο έρωτα να κάθεται δίπλα στον Απόστολο, οδήγησαν στον ηγεμόνα. Στις ερωτήσεις του η Θέκλα σιωπούσε και η μητέρα της εξοργισμένη αναφώνησε: «Κατάκαυσε την εχθρά του γάμου στο μέσον του θεάτρου!». Τότε εκείνος τον μεν Παύλο φραγγέλωσε και τον απέλασε από το Ικόνιο, την δε Θέκλα καταδίκασε στον διά πυρός θάνατο.

Καθ’ ον χρόνον τα παιδιά και οι νέες συνέλεγαν φρύγανα για την πυρά, η Θέκλα είδε τον Χριστό με το σχήμα του Παύλου. Ενώ δε σκεπτόταν, «επειδή είμαι μικρόψυχη, μου εμφανίσθηκε ο διδάσκαλός μου για να με ενθαρρύνει», ο Κύριος μπροστά στα μάτια της ανελήφθη πάλι στους ουρανούς. Όταν την έριξαν στο μέσον της πυράς, θεία δύναμη την ενίσχυσε και έμεινε άθικτη από τις φλόγες. Εν τω μεταξύ έπεσε δυνατή βροχή ανάμικτη με χαλάζι, και η αγία, βρίσκοντας ευκαιρία από την σύγχυση του όχλου, εξήλθε από την πόλη.

Οδηγημένη από τον Θεό, η Θέκλα βρήκε τον Παύλο που κρυβόταν μαζί με την οικογένεια του Ονησιφόρου σε νεόκτιστο τάφο, κοντά στο Ικόνιο, και τον ακολούθησε στην Αντιόχεια της Πισιδίας. Κατά την είσοδό τους στην πόλη κάποιος νεαρός άρχοντας, ονομαζόμενος Αλέξανδρος, αντικρίζοντας το κάλλος της αγίας, κυριεύθηκε από σατανικό έρωτα και στο μέσον της αγοράς την εναγκαλίσθηκε αναίσχυντα και την καταφιλούσε. Η Θέκλα, προσπαθώντας να αμυνθεί, του ξέσχισε την χλαμύδα και πέταξε το στεφάνι από την κεφαλή του. Για να αποπλύνει την δημόσια καταισχύνη του, ο Αλέξανδρος την παρέδωσε στον ανθύπατο ως ιερόσυλη και η αγία καταδικάσθηκε σε θηριομαχία στο Αλλά, μέχρι να παραδοθεί στα θηρία, η χήρα βασίλισσα Τρυφαίνη την είχε υπό την προστασία της, στην θέση της κεκοιμημένης θυγατέρας της Φαλκονίλλας. Με την προσευχή της η Θέκλα μετέθεσε την Φαλκονίλλα –αν και ειδωλολάτρισσα– στον χορό των δικαίων.

Την ορισμένη ημέρα της θηριομαχίας η αγία οδηγήθηκε στο στάδιο. Οι δήμιοι εξαπέλυσαν εναντίον της αρκούδες και λιοντάρια. Μία αγριότατη λέαινα στάθηκε δίπλα στην μάρτυρα και από σεβασμό προς την παρθενία της δεν άφηνε τα άλλα θηρία να την πλησιάσουν.

Τότε ο ηγεμόνας διέταξε να την ρίξουν σε μεγάλη λίμνη με φώκιες. Αλλά η Θέκλα βιάστηκε να πέσει από μόνη της στο νερό λέγοντας: «Ιδού καιρός να βαπτισθώ· εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος». Φρίκη ανάμικτη με συμπάθεια κατέλαβε τις παρευρισκόμενες γυναίκες στην σκέψη ότι θα κατασπαραχθεί τέτοια ωραιότατη παρθένος. Αλλά την στιγμή που η αγία βυθίσθηκε στα νερά, δύναμη εξ ουρανού με μορφή φωτιάς νέκρωσε τις φώκιες και νεφέλη φωτεινή κάλυψε την γυμνότητα της νύμφης του Χριστού. Τότε οι δήμιοι την παρέδωσαν σε άλλα αγριότερα θηρία, αλλά οι γυναίκες της πόλεως διαμαρτυρήθηκαν έντονα για την άδικη καταδίκη της. Μερικές μάλιστα με τα αρώματα που έριχναν στην ατμόσφαιρα, αποχαύνωσαν τα θηρία και δεν την έβλαψαν. Τέλος, την έριξαν δεμένη ανάμεσα σε δύο ταύρους, τους οποίους κατέκαιαν με πυρακτωμένα σίδερα, για να εξαγριωθούν. Καθώς αυτοί αναπήδησαν από τους πόνους, η φωτιά μεταδόθηκε στα σχοινιά, τα έκαψε, και η μάρτυς βρέθηκε απελευθερωμένη. Θαυμάζοντας ο ηγεμόνας όσα έβλεπε, ευλαβήθηκε την αγία και για λίγες ημέρες η Θέκλα αναπαύθηκε στην οικία της Τρυφαίνης. Μόλις όμως έμαθε ότι ο Παύλος βρισκόταν στα Μύρα της Λυκίας, κούρεψε τα μαλλιά της και ντυμένη με ανδρικά ενδύματα έφυγε αμέσως προς συνάντησή του. Με την προτροπή εκείνου επανήλθε στο Ικόνιο για να κηρύξει το Ευαγγέλιο, ελεύθερη πλέον, διότι ο Θάμυρις είχε πεθάνει. Αλλά, επειδή έβλεπε την μητέρα της αμετάθετη από την ασέβεια και να κωφεύει στους λόγους της, εγκατέλειψε την πατρίδα της και αναχώρησε για την Σελεύκεια.

Εκεί, στο όρος του Καλαμώνος, ένα μίλι έξω από την πόλη, βρήκε σπήλαιο, όπου έζησε ως ασκήτρια εβδομήντα δύο χρόνια, ως το τέλος της ζωής της, υπομένοντας με ανδρεία τις επιθέσεις των δαιμόνων. Οι αρετές της και τα θαύματα που επιτελούσε την έκαναν παντού γνωστή και πολλοί την επισκέπτονταν για να λάβουν την ιατρεία της ψυχής και του σώματος. Οι δωρεάν όμως θεραπείες των ασθενών προκάλεσαν τον φθόνο των ιατρών της Σελεύκειας, οι οποίοι έστειλαν ασελγείς νέους για να την ατιμάσουν. Η Θέκλα, που ήταν τότε ενενήντα ετών, τους είπε με πραότητα: «Εγώ μεν είμαι ταπεινή ηλικιωμένη γυναίκα· περιμένετε όμως λίγο, τέκνα μου, και θα δείτε την δόξα του Θεού». Και υψώνοντας το βλέμμα στον ουρανό, ζήτησε τον Κύριο να την λυτρώσει από τα χέρια τους. Κατά θεία παρέμβαση ο βράχος που βρισκόταν μπροστά της άνοιξε, η αγία εισήλθε στη ρωγμή του και έκλεισε πάλι, για να γίνει ο τόπος της αιώνιας κατοικίας της., Στο σπήλαιο της αγίας αργότερα ανηγέρθη μεγάλη βασιλική. Ο τόπος αυτός έγινε το κέντρο της τιμής της, και η μνήμη της στις 24 Σεπτεμβρίου άρχισε να τιμάται στην Σελεύκεια ήδη από τον 3ο αιώνα. Από εκεί εξαπλώθηκε γρήγορα σε όλον τον χριστιανικό κόσμο..

Κυριακή δεκάτη τρίτη εκ του κατά Ματθαίον.

«Άνθρωπος τις ήν οικοδεσπότης όστις εφύτευσεν αμπελώνα και φραγμόν αυτώ περιέθηκε, και ώρυξεν εν αυτώ ληνόν, και οικοδόμησεν πύργο, και εξέδοτο αυτόν γεωργούς και απεδήμησεν.»

Τα πάντα έκανε αυτός ο οικοδεσπότης και τα πάντα εχάρησεν.

Τίποτα δεν κράτησε για τον εαυτό του. «εξέδοτο», και «απεδήμησεν». Στούς γεωργούς άφησε και τον αμπελώνα και τον πύργο και τον ληνό.

Και την ελευθερία.

Για αυτήν την ελευθερία, απεδήμησεν. Με αυτήν την διάθεση έφτιαξε τον αμπελώνα και τον φραγμό και τον πύργο. Και τον χάρισε Και μαζί χάρισε την ελευθερία στους γεωργούς, την αυτοδιάθεση. Το μόνο πού έμεινε, οι καρποί. Όταν θα έλθει ο καιρός των καρπών να του αποδοθούν εκείνα πού του ανήκουν.

Και έστειλε τους δούλους Του. Και άλλον μεν «έδειραν, όν δε απέκτειναν», «όν δε ελιθοβόλησαν». Με κάθε τρόπο αρνήθηκαν. Όλα είχαν δοθεί δωρεάν και ο καιρός των καρπών είχε έλθει και οι δούλοι είχαν έλθει να πάρουν αυτό που ανήκε στον οικοδεσπότη. Μα οι γεωργοί αρνήθηκαν και έδειραν, ελιθοβόλησαν και απέκτειναν. Και ήλθαν κι άλλοι δούλοι και έκαναν και σε αυτούς τα ίδια.

Μας δόθηκε στον καθένα από εμάς ο δικός μας αμπελώνας. Με όρια και φραγμό. Τα δικά μας προσωπικά όρια από εδώ έως εκεί, με πύργο και ληνό, με καιρό καρποφορίας. Με αγάπη ο οικοδεσπότης της ζωής μας «εξέδοτο» σε εμάς αυτά όλα και «απεδήμησεν». Εκείνος ο Κύριος έγινε ξένος στα δικά Του.

Για εμάς.

Πρέπει αγαπητοί μου αδελφοί να αναγνωρίσουμε ο καθένας από εμάς την θέση μας μέσα σε αυτόν τον αμπελώνα. Και να αναγνωρίσουμε τα όρια του. Μας ανήκει γιατί ο οικοδεσπότης μας τον παρέδωσε. Μας ανήκει διότι ο οικοδεσπότης εκούσια απεδήμησεν. Έχουμε απόλυτη ελευθερία διότι ο Κύριος του έγινε ξένος για εμάς. Αλλά ο φραγμός έμεινε και ο πύργος και ο ληνός. Δηλαδή όλα αυτά έχουν κάποιο όριο και κάποιο σκοπό. Όλη μας η ζωή αδελφοί μου έχει κάποιο σκοπό. Μας εδόθη αλλά δεν είναι για πάντα. Ιδού ο φραγμός. Ο αμπελώνας μας παρεδόθη, αλλά ιδού ο ληνός που ζητά καρπούς. Ο ληνός που περιμένει στον καιρό του να δεχθεί το αποτέλεσμα των κόπων μας.

Ο αμπελώνας μας αγαπητοί μου έχει αρχή και τέλος. Και έχει σκοπό. Τους Καρπούς έρχονται οι δούλοι του Θεού για να παραλάβουν. Τους καρπούς του Χρόνου και του κόπου μας. Αλλά δείραμε αποκτείναμε και λιθοβολήσαμε αυτούς τους δούλους. Γιατί δεν έχουμε καταλάβει σε ποιόν πραγματικά ανήκει ο αμπελώνας. Γελιόμαστε και νομίζουμε ότι

είναι δικός μας. Ότι είναι για να μείνουμε. Να τον κρατήσουμε. Μας ξεγελά ο πύργος και ο ληνός. Δεν βλέπουμε πέρα από τον φραγμό. Και γινόμαστε τόσο φτωχοί έτσι που δεν έχουμε τίποτα να δώσουμε. Και αποκτείνουμε δούλους. Και λιθοβολούμε. Και αυτούς και άλλους που έρχονται κατόπιν.

Και η αγάπη του Θεού, στέλνει στο τέλος και τον Υιό Του. Ο οικοδεσπότης επιμένει στην ελευθερία. Επιμένει στο δόσιμο.

Στην απόλυτη προσφορά.

«εντραπήσονται τον υιό μου».

Αλλά και Αυτόν απέκτειναν οι γεωργοί εκείνοι.

Έξω του αμπελώνος.

Αρνούμεθα αγαπητοί μου αδελφοί να έλθει ο Υιός του Θεού στον αμπελώνα Του. Αρνούμεθα να έλθει στην ζωή μας. Τον εκβάλουμε έξω. Και αυτόν αποκτείνουμε και όλους όσους μας εζήτησαν καρπούς των έργων μας. Για να «κατάσχωμεν την κληρονομίαν αυτού».

Σε αυτήν την διαδικασία έρχεται ο θάνατος αδελφοί μου. Όταν δεν κοινωνήσουμε με τον οικοδεσπότη, όταν αποκτείνουμε τον Υιό του και Τον βγάλουμε έξω του αμπελώνος, θα έλθει ο θάνατος. Θα έλθουν άλλοι που θα δώσουν καρπούς και θα τους αποδώσουν στον καιρό τους. Στην πραγματικότητα είμαστε ξένοι με τον αμπελώνα. Δεν μπορεί να μας κρατήσει και ούτε να τον κρατήσουμε. Νομίζουμε ότι αν αποτείνουμε τον κληρονόμο θα κατάσχουμε την κληρονομία Του. Μας κερδίζει ο αμπελώνας. Και τον χάνουμε. Βγάζοντας έξω τον υιό του οικοδεσπότη βγαίνομε και εμείς έξω.

Μοναδική ευκαιρία η ζωή μας αγαπητοί μου αδελφοί. Μοναδικός ο αμπελώνας που μας παρεδόθη Οι καρποί πρέπει να αποδοθούν εκεί που ανήκουν. Αν νικήσουμε τον εγωκεντρισμό μας θα αποδώσουμε. Αν νικήσουμε την τύφλωση μας θα αναγνωρίσουμε τον φραγμό και θα τον υπερβούμε.

Ας αναλογιστούμε ο καθένας μας την θέση του.